سلول و بافت

علمی - پژوهشی

توپوگرافی‌های الهام گرفته‌شده از طبیعت در کاربردهای دارویی: مروری بر اثرات توپوگرافی‌های مختلف در انتقال و کارایی دارو

ستاره حسین زاده مقدم؛ مریم‌السادات سالم؛ سیدمحسن دهنوی

دوره 15، شماره 1 ، فروردین 1403، صفحه 1-16

https://doi.org/10.61186/JCT.15.1.1

چکیده

هدف: در تحویل هدفمند دارو، افزایش غلظت دارو در محل مورد نظر و کاهش غلظت آن در محل نامطلوب منجر به بهبود فعالیت دارویی شده و با به حداقل رساندن در معرض قرار گرفتن بافت‌ها و اندام‌های سالم، عوارض جانبی دارو کاهش می‌یابد. از این‌رو، دوز تجویز شده دارو نیز به‌طور معکوس با افزایش فراهمی زیستی و اثربخشی دارو، کاهش می‌یابد که این امر به ... بیشتر

علمی - پژوهشی

بررسی بافت شناختی میوه خرما (Phoenix dactylifera L.) رقم مضافتی طی مراحل نموی

نفیسه شیخ بهائی؛ فرخنده رضانژاد؛ سید محمد جواد آروین

دوره 15، شماره 1 ، فروردین 1403، صفحه 17-30

https://doi.org/10.61186/JCT.15.1.17

چکیده

هدف: خرما دومین محصول زراعی مهم ایران پس از پسته است که سازگاری‌های مختلف ساختاری و بافتی را نسبت به خشکی و دمای بالا نشان می‌دهد. کسب دانش لازم در مورد تغییرات مختلف ساختاری و فیزیولوژیکی از زمان گل‫دهی تا رسیدن میوه، در به‫دست آوردن میوه با کیفیت بالا و بازارپسند، نقش بسزایی دارد. مضافتی یکی از مهم‫ترین ارقام تجاری خرمای ایران ... بیشتر هدف: خرما دومین محصول زراعی مهم ایران پس از پسته است که سازگاری‌های مختلف ساختاری و بافتی را نسبت به خشکی و دمای بالا نشان می‌دهد. کسب دانش لازم در مورد تغییرات مختلف ساختاری و فیزیولوژیکی از زمان گل‫دهی تا رسیدن میوه، در به‫دست آوردن میوه با کیفیت بالا و بازارپسند، نقش بسزایی دارد. مضافتی یکی از مهم‫ترین ارقام تجاری خرمای ایران و بویژه، شهرستان بم است. در پژوهش حاضر، ریخت شناسی و بافت شناسی میوه خرما)Phoenix dactylifera L(رقم مضافتی )Mozafati( طی مراحل نموی بررسی شد. مواد و روش‌ها: جمع‌آوری نمونه از یک باغ تجاری واقع در شهرستان بم انجام شد و برش‌های دستی تهیه شده از نمونه‌های تازه در هر مرحله نموی، پس از رنگ‌آمیزی با میکروسکوپ نوری مطالعه و سپس عکس‌برداری شدند. نتایج: تمایز ساختاری فرابر در مراحل اولیه نموی (بلافاصله بعد از گرده‌افشانی) شروع می‌شود، برون‌بر (اگزوکارپ) در همه مراحل نموی حاوی چهار لایه تمایزیافته می‌باشد و میان‌بر (مزوکارپ) توسط لایه‌‌ی ایدیوبلاست‌های تاننی، به دو ناحیه بیرونی و درونی تقسیم می‌شود. درون‌بر، تک لایه است و تنها در مراحل نموی اولیه، قابل تشخیص می‌باشد. نتیجه گیری: مکانیزم‌های حفاظتی و دفاعی سازمان ‌‌یافته‌ شامل وجود کوتیکول ضخیم، لایه سنگی و لایه تاننی ویژه شده (ایدیوبلاست‫های تاننی) در همه مراحل نموی فرابر (پریکارپ)، از ویژگی‌های بافت شناختی جالب توجه این رقم بود که نقش سازشی و تکاملی آن را در زیستگاه‌های خاص، نشان می‌دهد.

علمی - پژوهشی

بررسی اثر آلفاکتوگلوتارات بر زیستایی و تکثیر سلول‌های رده SKOV3 سرطان تخمدان

ادرین هایراپتیان؛ حسین بیرانوند؛ منیره محمودی؛ قمرتاج حسین؛ محمود تلخابی

دوره 15، شماره 1 ، فروردین 1403، صفحه 31-44

https://doi.org/10.61186/JCT.15.1.31

چکیده

هدف: سرطان همچنان یک چالش بهداشت جهانی است و سرطان تخمدان رتبه پنجم را در میان سرطان‌هایی که سلامت زنان را تحت‌تاثیر می‌گذارند قرار داشته و عامل اصلی مرگ ‌و میر ناشی از سرطان در زنان است. آلفاکتوگلوتارات (AKG) یک متابولیت حیاتی در چرخه کربس است که اخیرا به‌عنوان یک عامل ضدسرطان موردتوجه قرار گرفته است. این مطالعه، تأثیر AKG را بر ... بیشتر هدف: سرطان همچنان یک چالش بهداشت جهانی است و سرطان تخمدان رتبه پنجم را در میان سرطان‌هایی که سلامت زنان را تحت‌تاثیر می‌گذارند قرار داشته و عامل اصلی مرگ ‌و میر ناشی از سرطان در زنان است. آلفاکتوگلوتارات (AKG) یک متابولیت حیاتی در چرخه کربس است که اخیرا به‌عنوان یک عامل ضدسرطان موردتوجه قرار گرفته است. این مطالعه، تأثیر AKG را بر سلول‌های سرطان تخمدان در شرایط آزمایشگاهی بررسی می‌کند. مواد و روش‌ها: سلول‌های رده SKOV3 در محیط کشت کامل (RPMI1640 - سرم جنین گاوی (FBS) ۱۰ درصد) کشت داده شدند و با غلظت‌های AKG از ۲۰ تا ۲۲۰ میکرومولار تیمار شدند. به‌منظور بررسی زیستایی سلولها از تکنیک MTT استفاده شد. همچنین، زمان دوبرابر شدن جمعیت سلولی، کلونیزایی و مهاجرت سلول‌ها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج: بر اساس نتایج بررسی زیستایی با استفاده از روش MTT، غلظت ۲۰۰ میکرومولار برای ادامه مطالعه انتخاب شد. بررسی شکل‌گیری کلونی، کاهش تعداد و اندازه کلنی را در گروه تحت درمان با غلظت ۲۰۰ میکرومولار نشان داد (p<0.05). همچنین زمان دوبرابر شدن جمعیت سلولی در گروه تیمار افزایش یافت که نشان‌دهنده کندشدن رشد سلول‌ها است (p<0.05). بررسی منحنی رشد نشان‌دهنده کاهش رشد سلول در گروه تیمار بود. بررسی پروفایل چرخه سلولی نشان داد که در گروه تیمار سلول‌های بیشتری در فازهای S و G1 متوقف می‌شوند. تست ترمیم خراش، مهاجرت سلولی کند را در حضور غلظت ۲۰۰ میکرومولار نشان داد. نتیجه‌گیری: نتایج ما نشان داد که AKG اثرات مهاری بر تکثیر، زیستایی و مهاجرت سلول‌های سرطان تخمدان دارد و پتانسیل آن را به‌عنوان یک درمان کمکی در کنار درمان‌های موجود برجسته کرد. تحقیقات بیش‌تر برای بررسی کامل‌تر تاثیر درمانی AKG در سرطان تخمدان ضروری است.

اساس سلولی و مولکولی سرطان در انسان، مقاله مروری

ناصر پارسا

دوره 2، زمستان 90 ، اسفند 1390، ، صفحه 365-376

https://doi.org/10.52547/JCT.2.4.365

چکیده

در سی سال گذشته، پژوهشگران پیشرفت های قابل توجه ای در شناخت علل بیولوژیکی (ویروس ها و باکتری ها)، بیوشیمیایی (مواد شیمیایی)، بیوفیزیکی (اشعه های یونی و غیریونی) سرطان های انسان نموده اند. واژه «سرطان» به بیش از 277 نوع بیمارهای سرطانی اطلاق می گردد. دانشمندان مراحل تولید سرطان ها را تعیین کرده که چندین ژن موتاسیون دار در آن دخالت ... بیشتر در سی سال گذشته، پژوهشگران پیشرفت های قابل توجه ای در شناخت علل بیولوژیکی (ویروس ها و باکتری ها)، بیوشیمیایی (مواد شیمیایی)، بیوفیزیکی (اشعه های یونی و غیریونی) سرطان های انسان نموده اند. واژه «سرطان» به بیش از 277 نوع بیمارهای سرطانی اطلاق می گردد. دانشمندان مراحل تولید سرطان ها را تعیین کرده که چندین ژن موتاسیون دار در آن دخالت دارند. این تغییرات ژنتیکی باعث از هم گسیخته شدن نظم طبیعی تقسیم و تمایز سلول ها می شود. اختلالات ژنتیکی از طریق وراثتی و غیروراثتی موجب تحولات جدیدی در کنترل رشد سلولی می شود. چهار گروه از ژن ها که بطور مکرر ناهنجاری پیدا می کنند نقش به سزایی در تولید سلول سرطان بازی می کنند: 1- آنکوژن ها که ازدیاد فعالیت آنها باعث رشد غیرقابل کنترل سلول ها می شود، 2- ژن های مهار کننده تومور، 3- ژن های ترمیم کننده DNA، 4- ژن های آپوپتوتیک در سلولهای سوماتیک بدن انسان میلیون ها ژن وجود دارد. بعد از اتمام پروژه ژنتیک انسانی در 2003مشاهده کردیم که فقط 23500ژن فعال وجود دارد که 400000نوع پروتئین های مختلف را می سازند. 99.9 درصد ژن ها در همه انسان ها یکسان هستند و فقط 0.1 درصد ژن های انسان ها با همدیگر فرق دارد که باعث تنوع های ظاهری انسان ها می شود. در حدود 93 درصد سرطان ها نتیجه تاثیرات عوامل محیطی است و فقط 7 درصد آنها جنبه وراثتی دارد. به کمک پیشرفت های تکنولوژی در بیوانفورماتیک و تکنیک های مولکولی، اطلاعات زیادی بدست آمده که در شناخت زودرس بیماری سرطان کمک خواهد کرد و همچنین غربالگری به موقع برای بعضی از سرطان ها کمک موثری در تشخیص زودرس آن می نماید. اثرات داروها را روی بیماری های سرطان می توان مدیریت و حتی عوارض جوانبی آنها را پیش بینی کرد. در سال های اخیر مطالعات ژنتیک مولکولی اساس مکانیسم تولید سرطان ها را توجیح کرده است. نتیجه کل این مطالعات مولکولی منجر به این شد که سرطان ها جز بیماری های ژنتیکی هستند.

تاثیر داروی پنتوکسی‌فیلین بر پارامترها وساختار DNA اسپرم انسانی، در محیط آزمایشگاه

سعید قاسمی اسماعیل آباد؛ محمد علی خلیلی؛ علی نبی؛ ایمان حلوایی؛ پرویز اشتری؛ سهیلا پور معصومی

دوره 5، شماره 3 ، مهر 1393، ، صفحه 281-287

https://doi.org/10.52547/JCT.5.3.281

چکیده

هدف: پنتوکسی‌فیلین یک داروی مشتق از گزانتین و گشاد کننده عروق است، که سبب افزایش تحرک اسپرم انسانی در محیط In vitro می‌شود. از این دارو برای درمان ناباروری مردانی که مشکل کاهش تحرک اسپرم (آستنو‏اسپرمی) دارند استفاده می‌گردد. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر داروی پنتوکسی فیلین بر پارامتر ها و ساختار DNA اسپرم انسانی با مشکل آستنواسپرمی ... بیشتر هدف: پنتوکسی‌فیلین یک داروی مشتق از گزانتین و گشاد کننده عروق است، که سبب افزایش تحرک اسپرم انسانی در محیط In vitro می‌شود. از این دارو برای درمان ناباروری مردانی که مشکل کاهش تحرک اسپرم (آستنو‏اسپرمی) دارند استفاده می‌گردد. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر داروی پنتوکسی فیلین بر پارامتر ها و ساختار DNA اسپرم انسانی با مشکل آستنواسپرمی بود.مواد و روش‏ها: در این مطالعه تجربی، 38 مرد نابارور با مشکل آستنواسپرمی وارد مطالعه گردیدند. هر نمونه‌ انزالی به‏طور تصادفی به دو گروه تجربی و کنترل تقسیم شد. نمونه‌های تجربی، تحت تاثیر داروی پنتوکسی‌فیلین با غلظت 6/3 میلی مول بر لیتر قرار گرفتند. سپس نمونه کنترل و تجربی در شرایط یکسان و به‏مدت 45 دقیقه در انکوباتور 37 درجه سانتی‏گراد قرار داده شدند. سپس نمونه‌ها از نظر پارامترهای اسپرمی (‏تعداد، تحرک، مورفولوژی، قابلیت حیات) و ساختار DNA اسپرمی با تست Sperm Chromatin Dispersion (SCD) مورد ارزیابی و مقایسه‌ قرار گرفتند .نتایج: پنتوکسی‌فیلین سبب افزایش تحرک اسپرمی 96/5±76/85 درصد در مقایسه با نمونه‌ی کنترل 37/9±44/79 درصد (01/0(p < شد. میانگین میزان زنده بودن اسپرم‌ها در نمونه‌ی کنترل 3/8±7/87 درصد بود، در حالی‌که در نمونه‌های تجربی به 9±5/83 درصد (01/0p <) کاهش یافته بود. همچنین این دارو سبب افزایش میانگین قطعه قطعه شدن DNA اسپرم 25/10±36/23 درصد نسبت به نمونه‌های کنترل 74/8±5/18 درصد (001 0/0p <) شده بود.نتیجه‌گیری: داروی پنتوکسی‌فیلین در عین حال که تحرک اسپرم را بهبود می‌بخشد ولی باعث کاهش حیات اسپرم‌ها و نیز باعث افزایش قطعه قطعه شدن DNA اسپرم‌ها می‌شود. بنابراین استفاده از این دارو در درمان ناباروری مردان نیاز به تحقیقات بیشتری دارد.

اثر محافظتی ویتامین E بر روی پارامترهای اسپرم رت های بالغ تیمار شده با پارا نونایل فنل

دوره 2، زمستان 90 ، اسفند 1390، ، صفحه 415-424

https://doi.org/10.52547/JCT.2.4.415

چکیده

هدف: بررسی اثر ویتامین E بر روی پارامترهای اسپرم رت های بالغ تیمار شده با پارا نونایل فنل هدف این پ‍ژوهش بود. مواد و روش ها: رت های بالغ به چهار گروه تقسیم شدند: کنترل، پارا نونایل فنل، ویتامین E و پارا نونایل فنل+ ویتامین E. تیمارها بصورت دهانی به مدت 56 روز انجام گرفت. در پایان دوره تیمار، وزن بدن و بیضه چپ ثبت و ناحیه دمی اپی دیدیم چپ در ... بیشتر هدف: بررسی اثر ویتامین E بر روی پارامترهای اسپرم رت های بالغ تیمار شده با پارا نونایل فنل هدف این پ‍ژوهش بود. مواد و روش ها: رت های بالغ به چهار گروه تقسیم شدند: کنترل، پارا نونایل فنل، ویتامین E و پارا نونایل فنل+ ویتامین E. تیمارها بصورت دهانی به مدت 56 روز انجام گرفت. در پایان دوره تیمار، وزن بدن و بیضه چپ ثبت و ناحیه دمی اپی دیدیم چپ در محیط کشت به قطعات کوچکی بریده شد. اسپرم های آزاد شده جهت بررسی پارامترهای اسپرم از جمله تعداد، قابلیت حیات، مورفولوژی و قابیلت تحرک مورد استفاده قرار گرفت. بررسی کیفیت کروماتین از طریق رنگ آمیزی هسته بوسیله آکریدین اورنژ و آنیلین بلو انجام شد. نتایج: وزن بدن، وزن بیضه چپ و مورفولوژی اسپرم طبیعی هیچگونه تغییر معنی داری در چهار گروه مورد آزمایش نشان نداد. کاهش معنی داری در تعداد اسپرم، قابلیت حیات و قابلیت تحرک اسپرم ها در رت های تیمار شده با پارانونایل فنل در مقایسه با گروه کنترل مشاهده گردید که این کاهش در گروه پارا نونایل فنل+ ویتامین E در مقایسه با گروه پارا نونایل فنل بطور معنی داری توسط ویتامین E جبران شد. کاربرد ویتامین E به تنهایی توانست قابلیت حیات و قابلیت تحرک اسپرم را در مقایسه با گروه کنترل بطور معنی داری افزایش دهد. در این دوره زمانی تیمار و با غلظت بکار رفته پارا نونایل فنل نتوانست تغییر معنی داری در تمامیت DNA و همچنین جایگزینی پروتامین بجای هیستون در مقایسه با گروه کنترل ایجاد نماید. نتیجه گیری: ویتامین E بعنوان یک آنتی اکسیدانت قوی قادر است اثر محافظتی در مقابل اثرات مخرب پارا نونایل فنل بر روی برخی از پارامترهای اسپرم رت بالغ اعمال نماید.

افزایش تولید متابولیت‎های ثانوی گیاهی با استفاده از الیسیتورهای زیستی

دوره 4، تابستان 92 ، تیر 1392، ، صفحه 119-128

https://doi.org/10.52547/JCT.4.2.119

چکیده

گیاهان گروه بزرگ و متنوعی از ترکیبات آلی به‎نام متابولیت‎های ثانوی را تولید می‎کنند که توسط انسان به‌‎عنوان ترکیب دارویی مصرف می‌شوند. طبق برآوردهای صورت گرفته در سال‌های اخیر، ارزش بازارهای جهانی داروهای گیاهی که شامل گیاهان دارویی و فرآورده‌های آن‎هاست، همواره با رشد قابل توجهی رو به افزایش بوده است. با توجه به اینکه ... بیشتر گیاهان گروه بزرگ و متنوعی از ترکیبات آلی به‎نام متابولیت‎های ثانوی را تولید می‎کنند که توسط انسان به‌‎عنوان ترکیب دارویی مصرف می‌شوند. طبق برآوردهای صورت گرفته در سال‌های اخیر، ارزش بازارهای جهانی داروهای گیاهی که شامل گیاهان دارویی و فرآورده‌های آن‎هاست، همواره با رشد قابل توجهی رو به افزایش بوده است. با توجه به اینکه بخش اعظم بازار گیاهان دارویی دنیا، به تولید و عرضه متابولیت‌های ثانوی مشتق از این گیاهان مربوط می‌شود، لذا متابولیت‌‌های ثانوی گیاهی از ارزش اقتصادی و همچنین ارزش افزوده بسیار بالایی برخوردار هستند و سنتز شیمیایی این متابولیت‎ها معمولا پیچیده و پرهزینه می‎باشد. بنابراین تولید متابولیت‎ها با روش‎های مختلف زیست فناوری از جمله کشت سلولی گیاه، راه جایگزین سودمندی است. دست ورزی محیط‎های کشت سلولی با استفاده از الیسیتورهای زیستی یکی از راهکارهای مهم جهت القای متابولیسم ثانوی و افزایش تولید متابولیت‎های ارزشمند می‎باشد. الیسیتورهای زیستی از طریق فعال کردن مکانیسم‎های دفاعی باعث القای تشکیل متابولیت‎های ثانوی و پاسخ های فوق حساسیتی می‎شوند. تشخیص مولکولی و برهمکنش بین الیسیتور و گیرنده‎های گیاه فرایند پیچیده ای است که برای انتقال پیام الیسیتور ضروری است. به‎دنبال درک الیسیتور پاسخ‎های دفاعی سریع در سلول گیاهی نظیر افزایش جریانات یونی از عرض غشای پلاسمایی، تولید انواع اکسیژن واکنش‎گر (ROS)، فعال سازی ژن‎های مربوط به دفاع، تغییرات ساختاری در دیواره سلولی و سنتز فیتوآلکسینها اتفاق می‎افتد. در این مطالعه جنبه های مختلف امکان افزایش تولید متابولیت‎های ثانوی در کشت سلول گیاهان با استفاده از الیسیتورهای زیستی مورد بررسی قرار گرفته است.

تازه های فریز اسپرم انسانی در درمان ناباروری: یک مطالعه مروری

بهاره ترکی بلداجی؛ لیلا آزادی؛ مرضیه تولائی؛ محمد حسین نصراصفهانی

دوره 8، شماره 4 ، دی 1396، ، صفحه 332-353

https://doi.org/10.52547/JCT.8.4.332

چکیده

فریز موثرترین روش نگه‫داری طولانی مدت اسپرم است. روش‫های متعددی برای فریز – ذوب مایع منی وجود دارد که ممکن است هر کدام آسیب‫هایی را به عملکرد اسپرم، حیات اسپرم و در نهایت کیفیت و توانایی باروری وارد نماید. علاوه بر این‫که درصد حیات و تحرک اسپرم پس از فریز – ذوب کاهش می‫یابد، درصد آسیب DNA نیز به‫دلیل سطح بالای استرس اکسیداتیو ... بیشتر

علمی - پژوهشی