فصلنامه

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه خوارزمی، دانشکده علوم زیستی، گروه علوم جانوری، تهران، ایران

2 دانشگاه‏ علوم پزشکی بقیه الله (عج)، مرکز تحقیقات علوم اعصاب، تهران، ایران

3 دانشگاه‏ علوم پزشکی بقیه الله (عج)، مرکز تحقیقات علوم اعصاب، تهران، ایران و دانشگاه‏ علوم پزشکی بقیه الله (عج)، گروه آناتومی تهران، ایران

4 دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، دانشکده فارماکولوژی، تهران، ایران

چکیده

هدف: سنجد Elaeagnus Angustifolia L. گیاهی با اثرات درمانی متفاوت است. در این تحقیق اثر عصاره آبی میوه سنجد بر تکامل عدسی چشم جنین موش نژاد Balb/C مورد بررسی قرار گرفت.
مواد و روش‏ها: تعداد 30 سر موش ماده باردار به‏طور تصادفی به 2 گروه مساوی تقسیم شدند. گروه کنترل آب آشامیدنی روزانه دریافت کرده و گروه تجربی عصاره آبی میوه سنجد را با دوز 500 میلی‏گرم بر کیلوگرم به‏مدت 18 روز از روز صفر بارداری تا  روز 18 بارداری به‏صورت خوراکی دریافت نمودند. پس از کشتن همة موش ها در هیجدهمین روز بارداری، سر جنین های آنها جدا، تثبیت و برای انجام روش های بافت شناسی آماده شدند. از جنین ها مقاطع ساژیتال با ضخامت 5 میکرومتر تهیه و سپس به روش هماتوکسیلین-ائوزین(H&E)  و اسید فوشین-لایت گرین رنگ آمیزی انجام شدند. سپس برش ها به‏وسیله ی میکروسکوپ نوری و نرم افزار موتیک آن‏ها مورد بررسی قرار گرفتند..
نتایج: نتایج نشان داد که میانگین های وزن و طول سری-دمی جنین ها در گروه آزمایش نسبت به گروه شاهد افزایش معنی‏داری داشت. میانگین تعداد جنین ها در گروه آزمایش نسبت به گروه تجربی کاهش غیر معنی دار داشت. میانگین قطر و وزن جفت در گروه آزمایش نسبت به گروه شاهد کاهش معنی‏داری داشت. همچنین قطرهای قدامی-خلفی و بالایی-پایینی عدسی و همچنین مساحت سطح عدسی در گروه آزمایش نسبت به گروه شاهد کاهش معنی‏داری داشت.
نتیجه گیری: این نتایج نشان می‏دهد مصرف عصاره آبی میوه سنجد با دوز 500 میلی‏گرم بر کیلوگرم، در زمان بارداری سبب تاخیر رشد در عدسی چشم جنین موش می‏شود.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Delayed lens development induced by aqueous extract of Elaeagnus angustifolia in Balb/C mouse embryo

نویسندگان [English]

  • J A 1
  • M A 1
  • Gh k 2
  • H S 3
  • M K 4

چکیده [English]

Aim: Elaeagnus angustifolia L. is a plant with many therapeutic effects. In this study the effect of aqueous extract of E. angustifolia fruit on Balb/C mouse embryo lens development was investigated.
Material and Methods: Thirty pregnant mice were randomly divided into two equal groups. Control group received drinking water daily and the experimental group received E. angustifolia fruit aqueous extract orally at a dose of 500 mg/kg from zero days to 18th day of pregnancy. After killing all of mice at 18th day gestation, their fetal heads were removed, fixed and processed for histological procedures. Fetal heads were sagitally sectioned at 5 µ thickness and then were stained with hematoxylin-eosin (H&E) and acid fuchsin-light green techniques. Then sections were examined using a light microscope and Motic software.
Results: Results showed that weight and Crown-Rump length mean of fetuses significantly increased in experimental group compared to control. Mean number of fetuses in experimental group was no significant decreased in comparison with control. Means placenta weight and diameter significantly decreased in experimental group compared to control. Also antero-posterior and superior-inferior diameters of lens and lens surface area significantly decreased in experimental group in comparison with control.
Conclusion: These results indicate that using E. angustifolia fruit aqueous extract at 500 mg/kg dose in pregnancy during is caused delaying in mouse embryo lens development.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Elaeagnus angustifolia extract
  • Fetus
  • Lens
  • Mouse

مقدمه

استفاده از داروهای گیاهی بر علیه بیماری‏های مختلف از زمان بسیار قدیم مرسوم بوده است. انسان اولیه از گیاهان به‏عنوان عوامل درمانی استفاده می‏کرد. طبیعت گیاهان فراوانی را که دارای ارزش‏های دارویی هستند فراهم می‏کند. خواص دارویی بعضی از گیاهان مشخص شده اما خواص تعداد زیادی از گیاهان  باقی مانده و هنوز ناشناخته است. بنابراین انجام مطالعات و شناسایی خواص درمانی آن‏ها ضروری می‏باشد (1 و 2).

گیاه سنجد با نام علمی Elaeagnus angustifolia در طب سنتی ایران به‏عنوان ضد درد و ضد التهاب معرفی شده است. جوشانده و عصاره میوه سنجد به‏عنوان درمان تب، زردی، آسم، کزاز و آرتریت روماتویید استفاده می‏شود (3 و 4). از آنجایی‏که در این مطالعه اثرات گیاه سنجد مد نظر بوده است لذا  ترکیبات و کاربرد دارویی گیاه سنجد به این‏صورت شرح داده می‏شود که میوه و برگ‏های آن دارای مقادیر قابل توجهی ترکیبات فلاونوییدی (Flavonoids)، ترپنوییدها (Terpenoids)، سیتواسترول (Sitosterol)، آلکالوییدها (Alkaloids) و کارواکرول (Carvacrol) می‏باشد (5). سنجد حاوی پتاسیم، منیزیم، سدیم، آهن،کلسیم، روی و مس می‏باشد. میوه آن حاوی ویتامین‏های مختلف از جمله A، B و K است و هسته آن دارای اسید چرب لینولئیک، فسفولیپید، گلیکولیپید و بتا سیتوسترول می‏باشد (6). عصاره بعضی از گیاهان می‏توانند اثر خود را طی دوران بارداری و یا حین زایمان نشان دهند که این موضوع بیانگر اهمیت رژیم غذایی مادران در دوران بارداری است (7).

 تحقیقات نشان داده است که ترکیبات میوه سنجد به‏راحتی از سد جفتی عبور کرده و به جنین می‏رسند (8).  فلاونویید‏ها که مهم‏ترین ماده موجود در عصاره گیاه می‏باشند (9) از طریق افزایش جذب ترکیبات کلسیمی در  بافت دیافیز استخوان باعث افزایش طول سری-دمی می‏شوند. همچنین کارواکرول از اجزای ضد میکروبی بسیار موثر در اسانس‏هاست (10) که اثر ضد میکروبی آن به‏دلیل نفوذپذیر نمودن غشا‏ی سلول می‏باشد که می‏تواند با کاتیون‏های سطح غشا کلاته شده و فعالیت‏های حیاتی را مختل کند (11) و تغییراتی را در جفت‏ها ایجاد نماید. از طرف دیگر به‏علت وجود ویتامین‏های مختلف در عصاره میوه سنجد ازدیاد این ویتامین‏ها نیز باعث اثرات تراتوژنیک در تکامل اندام‏های جنین به‏ویژه سیستم عصبی مرکزی می‏شوند.

از آنجایی‏که احتمال دارد بعضی از مادران باردار به‏دلیل داشتن درد‏های مفاصل و عضلات به توصیه پزشکان متخصص و یا به‏صورت خود درمانی سنجد مصرف کنند ممکن است اثرات نامناسبی بر روی تکامل جنین داشته باشد. با توجه به اینکه چشم یکی از مهم‏ترین اعضا موجود زنده می‏باشد این تحقیق تاثیر سنجد را بر عدسی جنین موش سوری در روز هجدهم بارداری بررسی می‏نماید.

 

مواد و روش‏ها

موش کوچک آزمایشگاهی ماده بالغ  نژاد Balb/C به تعداد 30 عدد با محدوده وزنی 7±33 گرم از بخش حیوانات دانشگاه   بقیه الله تهیه شد. موش‏ها در یک محیط کنترل شده، در دمای 2±23 درجه سانتی‏گراد و رطوبت 5±50 درصد و 12 ساعت روشنایی، 12 ساعت تاریکی قرار گرفتند. تمام موش‏های نر و ماده به‏مدت یک هفته برای سازش با محیط به‏صورت جداگانه در حیوان‏خانه دانشگاه بقیه الله نگه‏داری و با غذای استاندارد تغذیه شدند. پس از 24 ساعت جفت شدن حیوانات با موش‏های نر و حصول اطمینان از بارداری (مشاهده اسپرم در گسترش واژنی) موش‏های نر جدا و روز صفر بارداری تعیین شد. سپس موش‏های باردار به‏طور تصادفی به دو گروه شاهد و آزمایش تقسیم شدند. گــروه شاهد (C) که هیچ‏گونه ماده‏ای دریافت نکردند و گروه تجربی که عصاره آبی سنجد با دوز 500 میلی‏گرم بر کیلوگرم را به‏صورت محلول در آب خوراکی از روز صفر بارداری تا روز هجده بارداری دریافت کردند.

موش‏های باردار در پایان روز 18 بارداری به‏وسیله استنشاق کلروفرم با دوز بالا کشته شدند. جنین‏ها را با دقت و به‏صورتی که جفت و جنین آسیب نبینند از داخل شاخ‏های رحمی و کیسه آمنیون جدا کرده، سپس به‏وسیله ترازوی دیجیتال وزن جنین‏ها و جفت‏ها و به کمک کولیس اندازه طول سری- دمی جنین‏ها، اندازه قطر بزرگ و قطر کوچک جفت‏ها اندازه‏گیری و ثبت شد. سپس جنین‏ها و جفت‏ها از نظر ناهنجاری‏های مورفولوژی به‏وسیله‏ی لوپ مورد بررسی قرار  گرفتند. در انتها جنین‏ها به‏منظور فیکس نمودن در داخل ظرف محتوی فرمالین 10 درصد قرار داده شدند. تعداد 5 جنین از میان جنین‏های هر موش باردار به‏صورت تصادفی انتخاب شده، پس از گذراندن مرحله پردازش بافتی و تهیه برش‏هایی با ضخامت 5 میکرون به روش‏های هماتوکسیلین-ائوزین (H&E) و اسید فوشین-لایت‏گرین رنگ‏آمیزی شدند. سپس نمونه‏های رنگ آمیزی شده به‏وسیله‏ی میکروسکوپ نوری متصل به رایانه و نرم افزار موتیک مورد بررسی قرار گرفتند. داده‏های به‏دست آمده با میکروسکوپ نوری با روش آزمون  T-testدر نرم افزارSpss  مورد بررسی قرارگرفتند. اطلاعات به‏صورت میانگین±  انحراف معیار از میانگینMean±SEM)  ) ارائه شد و تفاوت میانگین‏ها درسطح 05/0 p< معنی‏دار درنظرگرفته شد.

محاسبه میزان دوز محلول سنجد: دوز انتخاب شده در این تحقیق 500 میلی‏گرم بر کیلوگرم برای گروه تجربی به‏صورت خوراکی می‏باشد و گروه کنترل دست نخورده باقی می‏مانند. ابتدا میزان آب مصرفی حیوان در 24 ساعت اندازه‏گیری شد. به‏صورت میانگین میزان آب مصرفی هر حیوان با وزن 40 گرم، 6 میلی‏لیتر در 24 ساعت بود.

500 mg     1000 g        

  X             40 g           X = 1000/20000 =20 mg                                                      

در نتیجه به‏ازای یک حیوان 40 گرمی روزانه باید 20 میلی‏گرم عصاره مصرف شود.

20mg          6 ml      

  X              600 ml          X = 2000mg = 2g

نتایج

در این تحقیق طول سری-دمی، وزن و تعداد جنین‏ها، طول، قطر و وزن جفت‏ها و همچنین قطرهای قدامی-خلفی و بالایی-پایینی عدسی و مساحت عدسی توسط آزمون T-test مورد بررسی و تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت که نتایج این مطالعات به‏شرح زیر می‏باشد:

میانگین وزن و طول سری-دمی جنین‏ها در گروه تجربی که دوز 500 میلی‏گرم بر کیلوگرم عصاره سنجد دریافت کرده بودند نسبت به گروه شاهد افزایش داشت که این افزایش وزن در گروه تجربی معنی‏دار بود (نمودار 1 و2). همچنین میانگین تعداد جنین‏ها در گروه تجربی نسبت به گروه شاهد کاهش داشت که این کاهش در تعداد جنین در گروه تجربی از نظر آماری معنی‏دار نبود (نمودار3). اما میانگین وزن، قطر و ضخامت جفت بر حسب گرم در گروه تجربی که عصاره سنجد دریافت کرده بودند نسبت به گروه شاهد کاهش داشت که این کاهش در وزن، قطر و ضخامت جفت در گروه تجربی معنی‏دار بود (نمودار 4، 5 و 6).

همچنین بررسی‏های هیستومورفومتریک نشان داد که میانگین قطرهای عدسی ( قطر قدامی-خلفی و بالایی-پایینی عدسی) و همچنین میانگین مساحت عدسی در گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل کاهش معنی‏داری را داشت (شکل 1).

 

                                                                                                             

 

نمودار 1: میانگین وزن جنین‏های 18 روزه را بر حسب گرم در گروه‏های شاهد و تجربی نشان می‏دهد. همان‏طور که در نمودار مشخص است بین وزن جنین‏ها در گروه تجربی و گروه شاهد افزایش معنی‏داری دیده می‏شود (05/0p<).

 

 

نمودار2: میانگین طول سری-دمی جنین‏های 18روزه را بر حسب میلی‏متر در گروه‏های شاهد و تجربی نشان می‏دهد.

علامت * نشان دهنده وجود اختلاف معنی‏دار (05/0p<) بین گروه تجربی با گروه شاهد می‏باشد.

 

 

نمودار 3: میانگین تعداد جنین‏های 18 روزه را در گروه‏های شاهد و تجربی نشان می‏دهد. همان‏طور که در نمودار مشخص است بین وزن جنین‏ها در گروه تجربی و گروه شاهد تغییر معنی‏داری دیده نمی‏شود.

 

 

 

نمودار 4: میانگین وزن جفت‏ جنین‏های 18 روزه را بر حسب گرم در گروه شاهد و گروه تجربی نشان می‏دهد.

 علامت * نشان‏دهنده وجود اختلاف معنی‏دار (05/0p<) بین گروه تجربی و گروه شاهد می‏باشد.

 

 

نمودار 5: میانگین قطر جفت‏ جنین‏های 18 روزه را بر حسب میلی‏متر در گروه  شاهد و گروه تجربی نشان می‏دهد.

 علامت * نشان‏دهنده وجود اختلاف معنی‏دار  (05/0p<) بین گروه تجربی با گروه شاهد می‏باشد.

 

 

نمودار6: میانگین ضخامت جفت‏ جنین‏های 18 روزه را بر حسب میلی‏متر در گروه  شاهد و گروه تجربی نشان می‏دهد.

علامت * نشان‏دهنده وجود اختلاف معنی‏دار  (05/0p<) بین گروه تجربی با گروه شاهد می‏باشد.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

شکل 1: عدسی چشم جنین 18 روزه با بزرگنمایی ×100. A: گروه شاهد (رنگ آمیزی هماتوکسیلین-ائوزین)، B: گروه تجربی(رنگ آمیزی هماتوکسیلین-ائوزین)، C: گروه شاهد (رنگ آمیزی اسید فوشین – لایت گرین)، D: گروه تجربی (رنگ آمیزی اسید فوشین – لایت گرین). AP: قطر قدامی – خلفی عدسی SI: قطر بالایی- پایینی عدسی LA: مساحت عدسی

 

 

بحث

عصاره میوه سنجد دارای خواص متفاوتی مانند اثرات ضد التهابی، ضد دردی، ضد باکتری و آنتی اکسیدانتی شناخته شده‏ای است که در این زمینه تحقیقات زیادی صورت گرفته ولی در رابطه با تاثیر ناهنجاری زایی این گیاه دارویی به‏هنگام مصرف در دوران بارداری مطالعات اندکی صورت گرفته است.

نتایج این مطالعه نشان داد که وزن جنین‏ها و طول سری-دمی جنین‏ها در گروه تجربی نسبت به گروه شاهد افزایش معنی‏داری داشت که یافته‏های طلایی خوزانی مبنی بر تاثیر عصاره سنجد بر استخوان‏سازی و غضروف سازی در جوانه‏ی اندام حرکتی موش را تایید می‏کند (12). تاثیر عصاره میوه سنجد در افزایش طول سری-دمی جنین احتمالا به‏علت وجود فلاونویید به‏عنوان یکی از ترکیبات مهم این عصاره باشد.

در پستانداران فلاونویید موجود در رژیم غذایی مادر در مایع آمنیوتیک مشاهده گردید (13 و 14) که ثابت کننده عبور جفتی این ماده و اثرات آنابولیک آن بر روی جنین می‏باشد (15) که باعث افزایش تراکم استخوان در موش‏های صحرایی فاقد تخمدان گردید (16). فلاونویید‏ها همچنین باعث افزایش ترکیبات کلسیمی در بافت دیافیز استخوان در سیستم کشت ران موش صحرایی می‏شوند (17). در نتیجه با توجه به اینکه سنجد حاوی فلاونویید است به‏نظر می‏رسد که افزایش طول سری-دمی به‏دنبال افزایش ترکیبات کلسیمی که با حضور فلاونویید جذب بالاتری در بدن خواهند داشت می‏باشد.

یافته دیگر این مطالعه کاهش معنی‏دار وزن، قطر و ضخامت جفت در گروه تجربی در مقایسه با گروه شاهد بود. هم‏سو با تحقیق ما بررسی‏های انجام شده توسط مرتضی انوری و همکارانش (18)  بر روی اثر دم کرده گیاه آویشن شیرازی (کارواکرول یکی از ترکیبات مشترک موجود در سنجد  و گیاه آویشن) بر وضعیت جفت و جنین‏های موش سفید بزرگ آزمایشگاهی بوده است که ایشان نیز نشان دادند که مصرف آویشن شیرازی در هفته‏ی دوم دوره بارداری منجر به بروز تغییرات جزئی نظیر اندازه دم جنین و قطر جفت شده است و میانگین قطر جفت در گروه تجربی در مقایسه با  گروه شاهد کاهش معنی‏داری  داشته است. مهم‏ترین مواد موثره موجود در آویشن شیرازی تیمول وکارواکرول هستند که اثر آنتی اکسیدانت، ضد میکروبی و ضد قارچی دارند (18) و اثر ضد میکروبی آن‏ها به‏دلیل نفوذپذیر نمودن غشا‏ی سلول توسط آن‏هاست که می‏توانند با کاتیون‏های سطح غشا کلاته شده و فعالیت‏های حیاتی را مختل کنند (11). به‏نظر می‏رسد کارواکرول که یکی از ترکیبات مشترک موجود در سنجد و گیاه آویشن است از عوامل ایجاد کننده تغییرات جفت‏ها در گروه تجربی باشد.

همچنین کاهش قطر جفت می‏تواند به‏دلیل اثر ترکیبات عصاره آّبی میوه سنجد روی رشته‏های دوک تقسیم و کاهش در تقسیم سلولی جفت باشد که احتمال می‏رود این اثر ناشی از وجود آلکالوییدها باشد (19).

از دیگر یافته‏های این پژوهش کاهش میانگین قطرهای عدسی (قطر قدامی-خلفی و بالایی-پایینی عدسی) و همچنین کاهش میانگین مساحت عدسی درگروه آزمایش در مقایسه با گروه شاهد بود. شاید این امر ناشی از وجود فلزات مختلف مانند مس در عصاره میوه سنجد باشد. بر طبق مطالعات پروری و همکاران (20) مس اثری سمی بر روی دستگاه عصبی مرکزی دارد، این پژوهش نشان داد که مس می‏تواند در سراسر سیستم عصبی جنین تغییرات سلولی ایجاد کند که این تغییرات به‏صورت      بی‏نظمی در جهت قرارگیری سلول‏ها و هسته‏ها، افزایش فضاهای بین سلولی، ادم سلول‏ها و در نهایت دژنراسیون سلول‏های عصبی قابل ملاحظه می‏باشد.

همچنین به‏علت وجود ویتامین‏های مختلف مانند A،C ،E ، K  در عصاره میوه سنجد ازدیاد این ویتامین‏ها نیز باعث اثرات تراتوژنیک در تکامل اندام‏ها می‏شوند. به‏عنوان مثال بر طبق یافته‏های نورالله رضایی و همکارانش (21) ازدیاد ویتامین A یک تراتوژن قوی است که سبب ایجاد ناهنجاری‏هایی در تکامل اندام‏ها به‏ویژه سیستم عصبی مرکزی می‏شود. سیستم بینایی از ناحیه دیانسفال مغز پیشین منشا می‏گیرد (در نتیجه سیستم بینایی جزیی از سیستم عصبی مرکزی محسوب می‏شود). اولین مرحله در تشکیل عدسی ضخیم شدن اکتودرم سطحی است که توسط حباب بینایی القا می‏شود. در مرحله بعدی سلول‏های عدسی تمایز پیدا کرده، پروتئینی به‏نام کریستالین را ترشح می‏کنند که باعث بیرون راندن هسته و شفاف شدن آن می‏شود. این تمایز در تکامل صحیح عدسی اهمیت زیادی دارد و ایجاد هر گونه اختلال در انجام این مراحل باعث ایجاد اختلال در عملکرد و تکامل صحیح سیستم بینایی می‏شود (22). بنابراین به‏نظر می‏رسد که کاهش میانگین قطرهای عدسی و همچنین کاهش میانگین مساحت عدسی ناشی از ازدیاد ویتامین‏های مذکور باشد اما برای اثبات این ادعا انجام تحقیقات بیشتری نیاز است.

 

نتیجه گیری

نتایج نشان می‏دهد مصرف عصاره آبی میوه سنجد در زمان بارداری سبب ایجاد تغییراتی در رشد و نمو جنین و همچنین باعث تاخیر رشد در عدسی چشم جنین موش می‏شود.

 

تشکر و قدردانی

این مقاله حاصل انجام پژوهش و تحقیق در مرکز علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله (عج) و آزمایشگاه تحقیقاتی بافت‏شناسی دانشکده علوم زیستی دانشگاه خوارزمی تهران بوده است که بدین‏وسیله از این مراکز کمال تشکر و قدردانی به‏عمل می‏آید.

  1. Neef H, Declercq P, Laekeman G. Hypoglycaemic activity of selected European plants. Phytother Res. 1995; 9(1): 45-8.
  2. Noel PH, Pugh JA, Larne AC, Marsh G. The use of traditional plant medicines for non-insulin dependent diabetes mellitus in South Texas. Phytother Res.1997; 11(7): 512-7.
  3. Clawson MLCaru MBenson DR. Diversity of frankia strains in root nodules of plants from the families elaeagnaceae and rhamnaceae. Appl Environ Microbiol. 1998 Sep; 64(9): 3539-43.
  4. Jiang FXie JDan JLiu J, et al. Selection of optimal ultrasonic extraction process of Elaeagnus angustifolia L. by uniform design. Zhong Yao Cai. 2001 Dec; 24(12): 891-2.
  5. Gupta MB, Nath R, Srivastava N, et al. Anti-inflammatory and anti-pyretic effect of sitosterol.planta Med. 1979; 3: 157-63.
  6. Kousova RD, Kazakov A. Phenolic compounds in fruit of Elaeagnus angustifolia. Khim.Prir.soedin. 1998; 8: 455-6.
  7. Koren GDugoua JJMagee LVohra S, et al. MotherNature: establishing a Canadian research network for natural health products (NHPs) during pregnancy and lactation. J Altern Complement Med. 2008 May; 14(4): 369-72.
  8. Dembińska-Migas WGill S. Flavonoids in leaves of Elaeagnus angustifolia L. Pol J Pharmacol Pharm. 1973 Nov-Dec; 25(6): 599-606.
  9. Martínez-Vázquez MRamirez Apan TOAguilar HBye R. Analgesic and antipyretic activities of an aqueous extract and of the flavone learn of Buddleia cordata. Planta Med. 1996; 62(2): 137-40.

 

10. Buchanan RL, Shepherd AJ. Inhibition of Aspergillus parasiticus by thymol. J  Food Sci. 1981; 46(3): 976.

11. Ultee A, Kets EP, Smid EJ. Mechanisms of action of carvacrol on the food-borne pathogen Bacillus cereus. Appl Environ Microbiol. 1999 Oct; 65(10): 4606-10.

12. Talaei-Khozani T, Vojdani Z, Dehghani F, Heidari E, et al. Toxic effects of Elaeagnus angustifolia fruit extract on chondrogenesis and osteogenesis in mouse limb buds. Tokai J Exp Clin Med. 2011; 36(3): 63-70.

13. Engel SM, Levy B, Liu Z, Kaplan D, et al. Xenobiotic phenols in early pregnancy amniotic fluid. Reprod Toxicol. 2006 Jan; 21(1): 110-2. Epub 2005 Aug 19. Foster WG, Chan S, Platt L, Hughes CL Jr. Detection of phytoestrogens in samples of second trimester human amniotic fluid. Toxicol Lett. 2002 Mar 28; 129(3): 199-205.

14. Yamaguchi M, Hamamoto R, Uchiyama S, Ishiyama K. Effects of flavonoid on calcium content in femoral tissue culture and parathyroid hormone-stimulated osteoclastogenesis in bone marrow culture in vitro. Mol Cell Biochem.  2007 Sep; 303(1-2): 83-8. Epub 2007 Jun 1.

  1. 15.  Degen GHJanning PDiel PMichna Het al. Transplacental transfer of the phytoestrogen daidzein in DA/Han rats. Arch Toxicol. 2002; 76(1): 23-9.

16. Horcajada-Molteni MNCrespy VCoxam VDavicco MJ, et al. Rutin inhibits ovariectomy-induced osteopenia in rats. J Bone Miner Res. 2000; 15(11): 2251-8.

  1. 17.  Saleem M, Nazli R, Afza N, Sami A, et al. Biological significance of essential oil of Zataria multiflora boiss. Nat Prod Res. 2004; 18(6): 493-7.

18. Dashti Mh, Anvari M, Zeinali F, Hosseini-Bioki SM, et al. The Effect of Thyme (Zataria multiflora Boiss.) Decoction on Pregnancy in Rats. Journal of Medicinal Plants. 2011; 10(2);19-25

  1. 19.  Shariatzadeh MS, Azarnia M, Kaka Gh, Shogh N, et al. Study of Teratogenic Effects of Extract of Berberis Integerrima on Liver Tissue in Mouse Embryo. JCT. 2013; 4(1): 63-70.

20. Parvari S, Mehdizadeh M, Parivar K, Nobakht M. Teratogenic Effect of CuCl2 on the development of neural tube in Balb/C mouse embryo with emphasis on cervical spine. J Iran Univ Med Sci 2003; 4: 105-112.

21. Rezaee N, Hashemi MB, Khalilian AR, Moghaddam A. Teratogenic Effect of Excess Vitamin A on the limb development in mouse embryo. J Mazandaran Univ Med Sci 2001; 11(31): 16-25.

22. Gillbert Scott S. The central nervous system and cell-cell communication in development.in: Gilbert SS, Editor. Developmental biology. Massachusetts: Sinauer Assosiates Inc. 2000; 143-148.