فصلنامه

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

چکیده

هدف: مطالعات نشان داده‏اند که هورمون‌های تیروئیدی لازمه تکامل طبیعی بسیاری از اندام‌های بدن محسوب می‌شوند. در این مطالعه سعی شده است با تکیه بر تکنیک ایمونوهیستوشیمی، به بررسی اثرات هیپوتیروئیدی مادری بر تکوین پوست جنین پرداخته شود. مواد و روش‌ها: رت‌ها در چهار گروه هیپوتیروئید، هیپرتیروئید، هیپوتیروئید تیمار شده با تیروکسین و کنترل قرار گرفتند (هرگروه شامل 10 رت). در این گروه ها، رت‌ها از 14 روز قبل از جفت‌گیری به ترتیب در معرض داروهای ضدتیروئیدی پروپیل تیواوراسیل (PTU) و با دوز 50 میلی‌گرم در هر لیتر آب آشامیدنی، داروی لووتیروکسین با دوز 1 میلی گرم در لیتر و هر دوی این داروها به طور همزمان و با دوزهای ذکر شده قرار گرفتند. پس از 14روز از رت‌های مادر تست خون گرفته شد و در صورت تغییر مناسب سطح هورمونی آن‌ها، به همراه رت‌های نر به قفس‌های مخصوص جفت گیری منتقل شدند. پس از حاملگی و زایمان، از پوست ناحیه پشت نوزادان 10 روزه جهت انجام مطالعات ایمونوهیستوشیمی نمونه برداری شد.   نتایج: در اکثر بخش‌های پوست، در گروه هیپوتیروئید افزایش معنی‌دار بیان لامینین (002/0p=) و در گروه هیپرتیروئید کاهش معنی‌دار بیان آن (007/0p=) مشاهده شد. همچنین در گروه هیپوتیروئید تیمار شده با تیروکسین نسبت به گروه کنترل تفاوت معنی‏داری مشاهده نشد. نتیجه گیری: هیپوتیروئیدی مادری باعث بروز تغییرات گسترده در بیان لامینین در بخش‌های مختلف پوست می‏شود. این در حالی است که هیپرتیروئیدی مادری باعث ایجاد نتایج عکس در بیان لامینین می‌شود. در واقع هورمون‌های تیروئیدی باعث تنظیم منفی بیان لامینین می‏شوند. بدین معنی که افزایش سطح هورمون‌های تیروئیدی باعث کاهش بیان لامینین می‌شود و برعکس. بنابراین تغییر در سطح هورمون‌های تیروئیدی مادری، می‏تواند باعث ایجاد تغییرات گسترده‌ای در پوست نوزاد شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Immunohistochemical Effect of Maternal Hypothyroidism and Hyperthyroidism during Pregnancy and Lactation on Skin Development in Wistar Rat Newborns

چکیده [English]

Aim: Previous studies have shown that thyroid hormones are necessary for normal development of many tissues in the human body. So In this investigation, the effect of maternal hypothyroidism on neonatal skin development was studied using immunohistochemistry technique. Material and methods:  Rats were divided in 4 groups hypothyroid, hyperthyroid, hypothyroid treated with thyroxin and control, each group containing 10 rats. 14 days before mating, hypothyroid, hyperthyroid and hypothyroid treated with thyroxin groups, were respectively exposed to Propylthiouracil (PTU) (50 mg/lit), levothyroxin 1 mg/lit and both PTU (50 mg/lit) and levothyroxin  (1 mg/lit) simultaneously. After 14 days, blood test was taken from mothers and in the case of desired changes in hormone levels, rats were allowed to mate. After pregnancy and delivery, the dorsal skins of the 10 days old newborns were used for immunohistochemical studies. Results: in this study, in most area of skin, significant increase of laminin expression in hypothyroid groups (p=0.002) and significant decrease of laminin expression in hyperthyroid groups (p=0.007) were observed. Also in treated hypothyroid with thyroxin rather than control group no significant difference was observed. Conclusion: Maternal hypothyroidism causes considerable changes in the expression of laminin in different areas of skin. While maternal hyperthyroidism causes opposite results in laminin expression. In fact, thyroid hormone causes negative regulation of laminin expression. There fore, rising of thyroid hormone levels leads to a decrease in laminin expression and overhand. So,changes in thyroid hormones level can cause various changes in different areas of newborns skin.  

کلیدواژه‌ها [English]

  • Laminin
  • Thyroid disorders
  • Skin development
  • Immunohistochemistry

مقدمه

از آنجا که هورمون­های تیروئیدی نقش کلیدی در تکامل سیستم‏های مختلف در حال تکامل دارند، هیپوتیروئیدی مادری در دوران بارداری پدیده دریافت هورمون­های تیروئیدی را که باید از مادر و از طریق سد جفتی-رحمی به جنین برسند، دچار مشکل نموده و نقایص تکاملی انکار ناپذیری بر سیستم عصبی جنین­های آن­ها ایجاد خواهد­ نمود. از آنجا که این نقایص صرفا به سیستم عصبی محدود نگردیده و سایر ارگان­ها را نیز کم و بیش ممکن است تحت تاثیر قرار ­دهد، در این مطالعه نقش هورمون­های تیروئیدی بر تکامل پوست مورد ملاحظه قرار خواهد­­گرفت. از سوی دیگر در ساختار لایه­های درم و اپیدرم پروتئین­های متعددی ایفای نقش می­کنند که لامینین یکی از آن­هاست. اهمیت این پروتئین در ساختار پوست آن چنان مهم است که تغییرات تکاملی حاصل از نقایص ژنتیکی یا ترشحات هورمونی یا هر عامل دیگری که بیان ژن­های کد کننده­ی مربوط به آن را با اشکال مواجه کند، می تواند ساختار پوست را به لحاظ ترکیب و شکل گیری ضمایم پوستی دچار مشکل نماید. در این پژوهش سعی شده­ است تا با استفاده از رد­یابی لامینین در ماده‏ی خارج سلولی لایه­های یاد شده و همچنین در ساختار غشای پایه، به شدت بیان آن، به عنوان یک ابزار مطالعه نگاه شود. از سوی دیگر با مطالعه مورفومتریک و تعیین تراکم فولیکول­های مو و همچنین ضخامت لایه­های پوستی یاد شده بر اساس پارامتر­های بدست آمده از مطالعات میکروسکوپی سه بعدی (استریولوژی) چنین تغییراتی نیز مورد ثبت و بررسی قرار گیرد. از آنجا که ماتریکس خارج سلولی و ساختار غشای پایه در هر یک از بافت­های بدن اساس شکل گیری بافت و زمینه پیدایش سلولی رده­های مختلف و تامین و تضمین کننده­ی فعالیت­های حیاتی آن­هاست، هر گونه تغییری در ساختمان این گونه اجزای موجود زنده می­تواند ساختمان و عملکرد بافت­های مربوط به آن را دستخوش تغییر نماید. بنابراین اگرچه در مقایسه با سایر جنبه­های هیپوتیروئیدی، در ارتباط با اثرات آن بر تغییرات احتمالی هیستوژنز لایه­های پوستی، مطالعه­ی چندانی در دست نیست، اما با توجه به گزارشات معدودی که وجود دارد، بررسی این موضوع از دو دیدگاه دقیق مطالعه ایمونوهیستوشیمیایی (ردیابی مولکول لامینین) و تکنیک­های مورفومتریک خواهد توانست به نتایجی منجر شود که تا کنون در این زمینه گزارش نگردیده است.

 

مواد و روش‌ها

مطالعه حاضر یک مطالعه تجربی و از نوع بنیادی است. در این مطالعه از رت­های باکره نژاد ویستار با در نظر گرفتن ملاحظات اخلاقی استفاده گردید (حیوانات در شرایط استاندارد خانه حیوانات با دمای مناسب و آب آشامیدنی و غذای کافی تحت مراقبت بوده و پرفیوژن بطنی و نمونه برداری تحت بیهوشی عمیق انجام می‏گرفت). 40 رت­­ در چهار گروه هیپوتیروئید، هیپرتیروئید، هیپوتیروئید تیمار شده با تیروکسین و کنترل قرار گرفتند (10 رت در هر گروه). رت­ها از حیوان خانه دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد تهیه شدند. شرایط محیطی برای همه­ی رت­ها یکسان بود (دمای 23 تا 25 درجه سانتی‏گراد و 12 ساعت روشنایی، 12 ساعت تاریکی). رت­ها در هر یک از گروه­های هیپوتیروئید، هیپرتیروئید و هیپوتیروئید تیمار شده با تیروکسین، از 14 روز قبل از جفت گیری، به ترتیب در معرض داروی ضد تیروئیدی پروپیل تیواوراسیل (PTU) (ساخت شرکت ایران دارو) و با دوز 50 میلی گرم در هر لیتر آب آشامیدنی، داروی لووتیروکسین (ساخت شرکت ایران دارو) و با دوز 1 میلی گرم در لیتر و هر دوی این داروها به طور هم زمان و با دوزهای ذکر شده قرار گرفتند. در روز 14، از ورید چشمی رت­های مادر تست خون گرفته شد و در صورت حصول اطمینان از کاهش سطح هورمون­های تیروئیدی در گروه هیپوتیروئید و افزایش سطح آن­ها در گروه هیپرتیروئید و عدم تغییر آن­ها در گروه هیپوتیروئید تیمار شده با تیروکسین، به رت­های مادر اجازه جفت گیری داده شد. پس از زایمان، نوزادان در روز دهم پس از تولد از مادران جدا شدند و پس از بیهوشی با اتر، به نوزادان به روش تزریق بطنی پارافرمالدئید 4 درصد تزریق شد و سپس از پوست ناحیه پشت آن­ها نمونه برداری شد. نمونه ها به مدت 48 ساعت در دمای اتاق، در محلول پارافرمالدئید 4 درصد فیکس شدند و پس از انجام مراحل بافت شناسی و قالب گیری، از نمونه‏ها برش­های سریال 5 میکرونی، تهیه شد. از هر 10 برش یک لام انتخاب شد. نمونه‏ها پس از پارافین زدایی و آبدهی، به مدت 10 دقیقه، در تریتون X100 و سپس به مدت 2 ساعت در معرض آنتی بادی  laminin alpha, anti body mouse anti rabbit (polycolonal) (ساخت شرکت abcan شماره ab7534) قرار گرفتند. پس از شستشو با بافر PBS، نمونه‏ها به مدت 10 دقیقه در معرض دی آمینوبنزیدین قرار گرفتند و پس از شستشوی مجدد با بافر PBS به مدت 10 دقیقه، نمونه‏ها توسط رنگ هماتوکسیلین رنگ آمیزی شدند و سرانجام با چسب انتلان به لام چسبانده شدند. بسته به میزان بیان لامینین در بخش­های مختلف پوست، نمونه‏ها نسبت به آنتی‏بادی آنتی لامینین واکنش رنگی مثبت، از قهوه ای روشن تا تیره نشان    می دهند. بنابراین پس از عکس برداری از لام ها توسط میکروسکوپ دوربین دار، با استفاده از روش گانگ (1، 2و3) و جهت تبدیل اطلاعات کیفی به اطلاعات کمی، به این رنگ پذیری، با توجه به شدت آن در بخش‏های مختلف پوست، درجه صفر تا 4 داده شد.

در این بررسی، جهت آنالیزهای آماری، از نرم افزار              SPSS16 و تست‏های کروسکال والیس و من ویتنی، جهت بررسی داده‏های حاصل از مطالعات ایمونوهیستوشیمی استفاده شد.  

نتایج

در این بررسی بیان لامینین در بخش‏های مختلف پوست مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در فولیکول‏های موی نوزادان 10 روزه، بیان لامینین در گروه‏های هیپوتیروئید، هیپرتیروئید و هیپوتیروئید تیمار شده با تیروکسین نسبت به گروه کنترل تفاوت معنی‏داری را نشان نداد (شکل 1 و نمودار1).

بیان لامینین در لایه‏های مختلف اپی‏درم در لایه استراتوم کورنئوم، در همه گروه های نوزادان 10 روزه نسبت به گروه کنترل تفاوت معنی داری نشان نداد (شکل 2 و نمودار 1). اما در سایر لایه‏های اپی‏درم، در نوزادان 10 روزه افزایش معنی‏دار بیان لامینین در گروه هیپوتیروئید نسبت به گروه کنترل مشاهده شد (002/0p=) و در سایر گروه ها تفاوت معنی داری مشاهده نشد (شکل2 و نمودار 2).

 

 

شکل1: فولیکول‏های موی رنگ آمیزی شده با تکنیک ایمونوهیستوشیمی در نوزادان 10 روزه (درشت نمایی X100). بیان لامینین در فولیکول­های مو در چهار گروه کنترل (C)، هیپوتیروئید (H)، هیپرتیروئید (T) و هیپوتیروئید تیمار شده با تیروکسین (HT) تفاوت قابل ملاحظه ای را نشان نداد. گرید بندی براساس روش گانگ براساس درجه رنگ پذیری از 0 تا 4

 

 

نمودار 1: بررسی تغییرات بیان لامینین در اپی­درم و فولیکول‏های مو (میانگین ± انحراف استاندارد:0±4). بیان لامینین در لایه استراتوم کورنئوم اپی‏درم و فولیکول های مو در هیچ یک گروه­ها و در نوزادان 10 روزه نسبت به گروه کنترل تفاوت معنی داری را نشان نداد. در گروه Hypo+T4 نیز نسبت به گروه کنترل تفاوت معنی‏داری مشاهده نشد.

 

شکل 2: رنگ آمیزی اختصاصی ایمونوهیستوشیمی ناحیه اپی‏درم و درم در نوزادان 10روزه (درشت نماییX 100). بیان لامینین در همه لایه­های اپی‏درم به جز لایه استراتوم کورنئوم، افزایش قابل ملاحظه‏ای را در گروه هیپوتیروئید (H) نسبت به گروه کنترل (C) نشان داد، در حالی که در گروه هیپرتیروئید (T) تفاوت قابل ملاحظه‏ای مشاهده نشد. همچنین در گروه هیپوتیروئید تیمار شده با لووتیروکسین (HT) نیز نسبت به گروه کنترل تفاوت معنی‏داری مشاهده نشد.

 

 

نمودار 2: بررسی تغییرات بیان لامینین در اپی­درم(01/0P<**) (میانگین ± انحراف استاندارد: 44/1±:5/1). بیان لامینین در دیگر لایه های اپی­درم نوزادان 10 روزه، افزایش معنی­داری را در گروه هیپوتیروئید نسبت به گروه کنترل نشان نداد، در حالی که در گروه هیپرتیروئید نسبت به گروه کنترل تفاوت معنی­داری مشاهده نشد.در گروه Hypo+T4 نیز نسبت به گروه کنترل تفاوت معنی داری مشاهده نشد.

 

 

 

نمودار 3: بررسی تغییرات بیان لامینین در بافت همبند درم (01/0P< **) (میانگین ± انحراف استاندارد: : 77/1±: 2). بیان لامینین در بافت همبند درم نوزادان 10 روزه، در گروه هیپوتیروئید نسبت به گروه کنترل افزایش معنی دار و در گروه هیپرتیروئید کاهش معنی داری را نسبت به گروه کنترل نشان نداد.در گروه Hypo+T4 نیز نسبت به گروه کنترل تفاوت معنی داری مشاهده نشد.

 

بررسی بیان لامینین در بافت همبند درم که در گروه نوزادان 10 روزه در گروه هیپوتیروئید نسبت به گروه کنترل افزایش معنی‏دار (007/0p=) و در گروه هیپرتیروئید نسبت به گروه کنترل کاهش معنی‏داری را نشان داد(002/0p=) (شکل 2 و نمودار 3). این در حالی است که بیان لامینین در گروه هیپوتیروئید تیمار شده با تیروکسین نسبت به گروه کنترل تفاوت معنی‏داری را نشان نداد.

بیان لامینین در بافت همبند هیپودرم در گروه نوزادان 10 روزه در گروه هیپوتیروئید نسبت به گروه کنترل افزایش معنی دار بیان لامینین (p=0.001) و در هیپرتیروئید نسبت به گروه کنترل کاهش معنی‏دار بیان لامینین (001/0p=) مشاهده شد (شکل 3 و نمودار 4).

بررسی بیان لامینین در بافت چربی در گروه نوزادان 10 روزه،  در گروه هیپوتیروئید نسبت به گروه کنترل افزایش معنی‏دار (001/0p=) و در گروه هیپرتیروئید نسبت به گروه کنترل کاهش معنی‏داری را نشان داد (001/0p=) (شکل 3 و نمودار 4). بیان لامینین در گروه هیپوتیروئید تیمار شده با تیروکسین نسبت به گروه کنترل، هم در ناحیه هیپودرم و هم در سلول‏های چربی، تفاوت معنی‏داری را نشان نداد.

 

 

 

شکل 3: سلول­های چربی رنگ­آمیزی شده با تکنک ایمونوهیستوشیمی در نوزادان 10 روزه (درشت نماییX 100). بیان لامینین در سلول­های چربی، در گروه هیپوتیروئید (H) نسبت به گروه کنترل (C) افزایش قابل ملاحظه ای و در گروه هیپرتیروئید (T) کاهش قابل ملاحظه ای را نشان­داد. همچنین در گروه هیپوتیروئید تیمار شده با لووتیروکسین (HT) نیز نسبت به گروه کنترل تفاوت معنی داری مشاهده نشد.

 

 

 

 

نمودار 4: بررسی تغییرات بیان لامینین در سلول­های چربی و بافت همبند هیپودرم (01/0**P <) (میانگین ± انحراف استاندارد: 44/1±:2). بیان لامینین در سلول­های چربی نوزادان 10 روزه، در گروه هیپوتیروئید نسبت به گروه کنترل افزایش معنی دار و در گروه هیپرتیروئید نسبت به گروه کنترل کاهش معنی داری را نشان داد.در گروه Hypo+T4 نیز نسبت به گروه کنترل تفاوت معنی داری مشاهده نشد.

 

بحث

مطالعات اخیر نشان داده‏اند که رسپتور هورمون‏های تیروئیدی در بخش‏های مختلف پوست حضور دارند. از سوی دیگر هورمون‏های تیروئیدی بر بیان لامینین تاثیر گذار می باشند (13-4). از این رو با توجه به اثرات گسترده­ی هورمون­های تیروئیدی در تکوین اندام­های مختلف و با توجه به  این که پوست بزرگ­ترین و مهم­ترین ارگان بدن در حفظ بدن در برابر آسیب­های خارجی است، در این مطالعه سعی شده است به بررسی اثر هورمون­های تیروئیدی مادری در دوران بارداری و شیردهی، بر تکوین پوست جنین پرداخته شود.

در این مطالعه با تکیه بر تکنیک ایمونوهیستوشیمی سعی شده است به بررسی تغییرات لامینین در قسمت­های مختلف پوست، در نوزادانی که مادران آن­ها در معرض مقادیر متفاوت هورمون‏های تیروئیدی قرار گرفته­اند، پرداخته شود.

تغییرات بیان لامینین در فولیکول­های مو:

مقایسه تغییرات بیان لامینین در فولیکول­های مو، بین چهار گروه کنترل، هیپوتیروئید، هیپرتیروئید و هیپوتیروئید تیمار شده با تیروکسین، تفاوت معنی­داری را در نوزادان 10 روزه نشان نداد. از آنجا که براساس بررسی های انجام شده، بیان لامینین و به ویژه لامینین 10 و همچنین، حضور هورمون­های تیروئیدی  برای بقای مو ضروری است (14و15)، می توان این چنین استنباط کرد که تغییر سطح هورمون های تیروئیدی در دوران بارداری و به دنبال آن، دوران 10 روزه­ی شیردهی بر بیان لامینین در فولیکول های موی نوزادان تاثیری ندارد. همچنین بیان لامینین در فولیکول­های مو در نوزادان 10 روزه در دو گروه کنترل و هیپوتیروئید تیمار شده با تیروکسین تفاوت معنی داری را نشان نداد که نشان­دهنده­ی این است که هورمون تیروکسین جایگزین خوبی برای درمان افراد هیپوتیرئید و بازگرداندن آن­ها به حالت طبیعی می­باشد.

تغییرات بیان لامینین در اپی­درم و بافت همبند درم:

در مطالعات اخیر نشان داده اند که مهم­ترین عملکرد غشای پایه برقراری ارتباط محکم اپی­درم به درم است. غشای پایه در محل اتصال درم-اپی­درم باعث انتقال انتخابی سیگنال­هایی می شود که جهت حفظ پوست نرمال، لازم و ضروری هستند. یکی از ترکیبات کلیدی غشای پایه در این محل، لامینین 5 است. در واقع بررسی­ها نشان داده­اند که لامینین 5 فاکتور اصلی در حفظ ثبات درمی- اپی­درمی می­باشد (16). از سوی دیگر، هورمون T3 سنتز لیپید­های اپی­درمی را تحریک می­کند که سنتز این لیپیدها برای تشکیل یک لایه شاخی نرمال مورد نیاز هستند (14). علاوه بر این، هورمون­های تیروئیدی از طریق گرانول­های لاملار، نقش تنظیم کننده­ی مهمی را بر این لایه از اپی­درم اعمال می­کنند که برای ایجاد یک لایه شاخی نرمال ضروری می­باشند (17). همچنین حضور هورمون T3 باعث افزایش تعداد رسپتورهای فاکتور رشد اپی­درمی (EGF) در پوست می­شود که نقش مهمی را در رشد اپی­درمی ایفا می­کنند (17و18).  نمودارها و نتایج حاصل از آنالیزهای آماری در پژوهش حاضر،  در رابطه با بیان لامینین در اپی­درم نشان داد که هیچ تفاوت معنی‏داری در بیان لامینین در لایه شاخی اپی‏درم، در نوزادان 10 روزه بین چهار گروه مورد نظر وجود ندارد که می تواند نشان دهنده­ی این موضوع باشد که تغییر میزان هورمون­های تیروئیدی در این گروه­ها در دوران بارداری و شیردهی، تاثیری بر بیان لامینین در لایه­ی شاخی اپی­درم نوزادان نداشته است و در واقع این لایه از اپی­درم به تغییرات غلظت هورمون­های تیروئیدی حساس نمی­باشد.

در ارتباط با بیان لامینین در کل اپی­درم، مطالعات بسیاری پیشنهاد می­کنند که رسپتورهای اینتگرینی لامینین در اپی­درم و نواحی کوچکی از درم به مقادیر بالا حضور دارند (19). همچنین مطالعات دیگری نشان داده­اند که هورمون های تیروئیدی باعث تغییر در شاخی شدن و لیپوژنز پوست می­شود. کاهش سنتز کلسترول و استرهای آن نیز، در اپی­درم افراد هیپوتیروئید مشاهده می شود. در واقع نشان داده شده است که بلوغ اپی­درمی به دنبال توزیع مناسب هورمون­های تیروئیدی و در حضور سطوح بافتی مناسبی از فاکتور رشد اپی­درمی روی می­دهد (17).

با توجه به مطالعات انجام گرفته توسط سایر محققان و اثبات حضور لامینین در اپی­درم و تاثیر هورمون­های تیروئیدی بر آن، نمودارها و آنالیزهای آماری در پژوهش حاضر نشان داد که در نوزادان 10 روزه، بیان لامینین در گروه هیپوتیروئید نسبت به گروه کنترل افزایش قابل توجهی داشت. اما در گروه هیپرتیروئید نسبت به گروه کنترل تفاوت معنی­داری مشاهده نشد، که این افزایش بیان لامینین در گروه هیپوتیروئید می تواند ناشی از تنظیم منفی بیان لامینین توسط هورمون های تیروئیدی در دروان بارداری و شیردهی باشد. در حالی که این ناحیه از پوست، احتمالا نسبت به افزایش سطح هورمون های تیروئیدی بی تفاوت است.  

در ارتباط با اثر هورمون­های تیروئیدی در درم، مطالعات نشان داده­اند که با بروز هیپوتیروئیدی، افزایش رسوب آب و موکوپلی ساکارید­ها در درم مشاهده می­شود که می­تواند باعث تغییر در انعکاس نور و در نتیجه ایجاد پوستی زرد رنگ شود (17و20). همچنین محققان نشان داده­اند که بسیاری از رسپتورهای هورمون­های تیروئیدی در درم، ناحیه زیر اپی­درم و یا نزدیک به هیپودرم حضور دارند که نشان­دهنده­ی تاثیرگذاری وسیع هورمون­های تیروئیدی بر این نواحی می­باشد (20). نتایج حاصل از بررسی تاثیر هورمون­های تیروئیدی بر بیان لامینین در بافت همبند درم، نشان داد که  در نوزادان 10 روزه، بیان لامینین در این ناحیه، در گروه هیپوتیروئید نسبت به گروه کنترل افزایش معنی دار و در گروه هیپرتیروئید نسبت به گروه کنترل کاهش معنی داری را نشان می­دهد که نشان دهنده­ی تنظیم منفی بیان لامینین توسط هورمون های تیروئیدی در این ناحیه و تاثیر قابل توجه تغییرات سطح هورمون های تیروئیدی مادری بر بیان لامینین در این ناحیه از پوست می باشد. 

تغییرات بیان لامینین در سلول­های چربی و بافت همبند هیپودرم:

در ارتباط با اثر هورمون­های تیروئیدی بر هیپودرم و بافت چربی، مطالعات نشان داده­اند که در رت­های هیپوتیروئید، سلول­های چربی برخلاف این که دارای یک حالت رسپتور-کاتکول آمینی نرمال هستند، فاقد پاسخ­های لیپولیتیک نرمال به کاتکول آمین‏ها هستند و در جوجه­های هیپوتیروئید فاقد پاسخ­های لیپولیتیک نرمال به گلوکاگون هستند (21 و22). در بررسی دیگری نشان داده شد که سرعت فعالیت فسفودی استراز در بافت چربی توسط هورمون­های تیروئیدی تعیین می­شود (23). در مطالعه دیگری محققان نشان دادند که 6 هفته پس از برداشتن غده تیروئید، قطر و تعداد سلول­های چربی 86 درصد و 32 درصد مقادیر موجود در حالت کنترل است. در رت­هایی که هورمون­های تیروئیدی دریافت کردند، هیپرتروفی سلول­های چربی به طور یکسان با زمان کند شده، همچنین هیپرپلازی آن­ها تا دو هفته کند شده و پس از آن به صفر می­رسد (24). با توجه به مطالعات انجام گرفته و بررسی نقش هورمون­های تیروئیدی بر هیپودرم و بافت چربی، در پژوهش حاضر به بررسی تغییرات بیان لامینین در بافت همبند هیپودرم پرداخته شد. نمودارهای موجود نشان داد که در نوزدان 10 روزه، تفاوت معنی داری در بیان لامینین در گروه هیپوتیروئید نسبت به گروه کنترل مشاهده نشد. در حالی که بیان لامینین، در گروه هیپرتیروئید نسبت به گروه کنترل، کاهش معنی‏داری را نشان داد که می‏تواند نشان دهنده تنظیم منفی بیان لامینین توسط هورمون‏های تیروئیدی در این ناحیه از پوست باشد. این درحالی است که، بررسی دیگری مبنی بر اثر هورمون­های تیروئیدی بر بیان لامینین در بافت همبند هیپودرم انجام نشده است.

در ارتباط با سلول­های چربی و بیان لامینین در آن­ها، همانطور که نمودارها و آنالیزهای آماری نشان داد، در گروه هیپوتیروئید نسبت به گروه کنترل، در نوزادان 10 روزه افزایش معنی داری در بیان لامینین مشاهده شد. در حالی که در گروه هیپرتیروئید نسبت به گروه کنترل، بیان لامینین در نوزادان 10 روزه کاهش معنی‏داری را نشان داد.

 

نتیجه گیری

از آنجا که در اکثر بخش­های پوست، هیپوتیروئیدی باعث افزایش بیان لامینین و هیپرتیروئیدی باعث کاهش بیان آن شده است، می توان این چنین استنباط کرد که هورمون­های تیروئیدی در پوست باعث تنظیم منفی بیان لامینین می­شوند، به طوری که افزایش سطح هورمون­های تیروئیدی باعث کاهش بیان لامینین می­شود و برعکس. بنابراین از آنجا که کمبود لامینین نوعی نقص است، با توجه به نتایج حاصل از این پژوهش، هیپوتیروئیدی باعث افزایش بیان لامینین می شود که عملکردی مثبت است. تا کنون مطالعه­ای مبنی بر اثر تغییرات سطح هورمون­های تیروئیدی بر بیان لامینین، که یکی از مهم ترین عناصر تشکیل دهنده­ی غشای پایه است، انجام نشده است. با توجه به نتایج حاصل، می توان چنین استنباط کرد که بروز اختلالات تیروئیدی در مادر و در دوران بارداری و شیردهی، می تواند باعث تغییرات قابل توجه در بیان لامینین، که از مهمترین پروتئین‏های ماتریکس خارج سلولی است، شده و بنابراین بر تکوین پوست اثرات قابل ملاحظه داشته باشد.

 

تشکر و قدردانی

بر خود لازم می­دانم در این پژوهش از مساعدت و همفکری اساتید محترم راهنما و اساتید مشاور و خدمات تکنیکی تکنیسین­های آزمایشگاه­های تخصصی بافت­شناسی دانشکده پزشکی مشهد و دانشکده علوم دانشگاه فردوسی و همچنین از همکاری خانه حیوانات دانشکده پزشکی و گروه فیزیولوژی علوم که به پیشرفت این پروژه کمک نموده اند، کمال تشکر و قدردانی را به عمل آورم.

1. Jalali M, Nikravesh MR, Moeen AA, Mohammadi Sh, et al. Maternal Nexposure on Collagen Type IV Pulmonary Changes in Mouse Offspring's.  J Iranian Anatomical Sciences. 2010;8: 139-147.
2. Nikravesh MR, Moeen AA, Jalali M, Mohammadi S, et al. Maternal nicotine induces collagen type IV changes and its role on pulmonary bronchogenesis and alveolarization in mouse newborns. J Pharmaceutical Sciences. 2010;16(3): 181-186. 
3. Gong H, Ye W, Freddo TF, Hernandez MR. Hyaluronic acid in the normal and glaucomatous optic nerve, Exp Eye Res. 1997; 64:587-595.
4. Quatresooz P, Thirion L, Piérard-Franchimont C, Piérard GE. Cutaneous manifestations of endocrine disorders.Revue Medicale Liège. 2006;61: 104–108.   
5. Slominski A. Neuroendocrine sytem of the skin. J Dermatology. 2005; 211: 199–208.
6. Kimura-Kuroda J, Nagata IN, Negishi-Kato M, Kuroda Y. Thyroid hormone-dependent development of mouse cerebellar Purkinje cells in vitro. J Brain Resarch and Developmaenatal Brain Research. 2007; 137: 55-65.
7. Koibuchi N, Chin W. Thyroid hormone action and brain development. J Trends of  Endocrinology and  Metabolism. 2005; 11: 123-128. 
8. Zoeller RT, Crofton KM. Thyroid hormone action in fetal brain development and potential for disruption by environmental chemicals. J Neurotoxicology. 2000; 21: 935-945.
9. Bassett J, Swinhoe R, Chassande O, Samarut J, et al. Thyroid Hormone Regulates Heparan Sulfate Proteoglycan Expression in the Growth Plate. J Endocrinology. 2005; 147: 295-305.
10. Knipper M, Zinn C, Maier H, Praetorius M, et al. Thyroid hormone deficiency before the onset of hearing causes irreversible damage to peripheral and central auditory systems.J Neurophysiology.2007; 83: 3101-112.
11. Farwell A, Dubord-Tomasetti S.Thyroid Hormone Regulates the Expression of Laminin in the Developing Rat Cerebellum. J Endocrinology. 1999; 140: 4221-4227.
12. Kung A. Thyroid Disease In Pregnancy. HKMJ. 1997; 3: 388-390.
13. Friesema EC. Thyroid hormone transporters. Vitamins and hormones. 2005; 70: 137–167.
14. Billoni N, Buan B, Gautier B, Gaillard O, et al. Thyroid hormone receptor b1 is expressed in the human hair follicle. BJD. 2000; 142:645–652. 
15. Li J, Tzu J, Chen Y, Zhang Y, et al. Laminin-10 is crucial for hair morphogenesis. J  EMBO. 2003; 22: 2400-2410.
16. Safer J, Fraser L, Ray S, Holick M. Topical Triiodothyronine Stimulates Epidermal Proliferation,Dermal Thickening, and Hair Growth in Mice and Rats. J Thyroid. 2006;11: 356-364. 
17. Heymann, W. Thyroid Disorders with Cutaneous Manifestations. 1th Ed. 2008.   
18. Hanley K, Devaskar UP, Hicks SJ, Jiang Y, et al. Hypothyroidism delays fetal stratum corneum development in mice. J of pediatric. 1997; 42(5): 610-614.  
19. Gawlik K, Durbeej M. Skeletal muscle laminin and MDC1A: pathogenesis and treatment strategies. Skeletal Muscle. 2011; 1: 1-13.
20. Daumerie C, Ludgate M, Costagliola S, Many MC. Evidence for thyrotropin receptor immunoreactivity in pretibial connective tissue from patients with thyroid-associated dermopathy. EJE.2008; 146: 35-38. 
21. Ohisalo JJ, Stoneham S, Keso L. Thyroid status and adenosine content of adipose tissue. J Biochemistry. 1987; 246: 555-557. 
22. Gandarias JM, Galdiz B, Fernandez BM. Effects of thyroid hormone deficiency on lipolysis in chicken fat cells. J Comparative Biochemistry and Physiology. 2000; 77: 385-3866.  
23. Engfeldt P, arner P, bolinder J, wennlund A, et al. Phosphodiesterase Activity in Human Subcutaneous Adipose Tissue in Hyper- and Hypothyroidism. JCEM. 2001; 54(3): 625-629.  
24. Robert M, Herrera E. Effect of postweaning thyroid status on endocrine and adipose development in rats. J APS.1988; 255(2): 280-286.