نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

• زهره شیرخانی ¹
• عبدالکریم چهرگانی‌راد ²
• فریبا محسن زاده ²
• منصور غلامی ³

¹ دانشگاه خوارزمی، دانشکده علوم زیستی، گروه علوم گیاهی، تهران، ایران

² دانشگاه بوعلی سینا، دانشکده علوم پایه، گروه زیست شناسی، همدان، ایران

³ دانشگاه بوعلی سینا، دانشکده کشاورزی، گروه باغبانی، همدان، ایران

چکیده

هدف: هدف از این مطالعه بررسی تغییرات ریخت­شناختی، تنکارشناختی (فیزیولوژیک) و تکوین دانه­ی گرده و تخمک در شرایط تنش ناشی از تیمار کادمیوم در درمنه خزری است.
مواد و روش‏ها: در این مطالعه انباشتگی کادمیوم در بافت­های گیاهی، فاکتورهای رشد، محتوای نسبی آب بافت، شاخص پایداری غشا، محتوای رنگیزه­های فتوسنتزی، محتوای کربوهیدرات­های محلول، محتوای پروتئین کل، فعالیت آنزیم­های آنتی­اکسیدانتی، الگوی پروتئینی بذر و مراحل تکوین دانه­ی گرده و تخمک در درمنه خزری تحت تیمار اسپری برگی کادمیوم (0، 75، 150 و 225 میلی­گرم در لیتر) مورد بررسی قرار گرفت.
نتایج: نتایج نشان داد که درمنه خزری می­تواند کادمیوم را در بافت­های خود انباشته سازد. کاهش در فاکتورهای رشد، محتوای نسبی آب بافت، شاخص پایداری غشا، محتوای رنگیزه­های فتوسنتزی، محتوای کربوهیدرات­های محلول و افزایش در محتوای پروتئین کل و فعالیت آنزیم­های آنتی­اکسیدانتی مشاهده شد. هم‌چنین تغییرات در الگوی پروتئینی بذر، تجزیه و تحلیل رفتن سلول­های کیسه رویانی، و افزایش ناهنجاری‌ها در میکروسپورها و دانه­های گرده ازجمله ناهنجاری­های مشاهده شده در گیاهان تحت تیمار بود.
نتیجه‏گیری: براساس نتایج این تحقیق درمنه خزری مقاومت بالایی نسبت به تنش کادمیوم دارد و می­تواند تحت غلظت­های بالای کادمیوم زنده بماند. نتایج بیان‌گر آن است که کادمیوم می­تواند مراحل نموی اندام­های زایشی را تحت تاثیر قرار داده و موجب بروز انواعی از ناهنجاری‌ها طی مراحل تکوین اندام­های زایشی نر و ماده شد اما به‌نظر می­رسد درمنه خزری با تغییر در ویژگی­های فیزیولوژیک و پروتئینی خود توانسته در برابر اثرات منفی کادمیوم مقاومت کند.
 

کلیدواژه‌ها

• تنش فلزات سنگین
• دانه گرده
• درمنه خزری
• کیسه رویانی

عنوان مقاله [English]

Effect of foliar application of cadmium on morphological, physiological characteristics and development of male and female gametophytes in Artemisia annua

نویسندگان [English]

• Z Shirkhani ¹
• A Chehregani Rad ²
• F Mohsenzadeh ²
• M Gholami ³

¹ Department of Plant Science, Faculty of Biological Science, Kharazmi University, Tehran, Iran

² Department of Biology, Faculty of Basic Science, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran

³ Department of Horticultural Sciences, Faculty of Agriculture, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran

کلیدواژه‌ها [English]

• Artemisia annua
• embryonic sac
• heavy metals stress
• pollen grains