چکیده
هدف: هدف از این مطالعه بررسی تغییرات هیستوپاتولوژیک و روند زمانی وقوع آنها در معرض با فلز سنگین کروم در اندامهای آبشش، غده هاضمه و پا در دوکفه ای آب شیرین Anodonta cygnea بود.مواد و روشها: 24 عدد دوکفه ای با دامنه طولی (7/12 تا 3/13سانتیمتر) از منطقه سمسکنده ساری برداشت گردید. در آزمایشگاه دوکفه ایها با غلظتµg l-1 125 برای مدت 18 روز در معرض ...
بیشتر
هدف: هدف از این مطالعه بررسی تغییرات هیستوپاتولوژیک و روند زمانی وقوع آنها در معرض با فلز سنگین کروم در اندامهای آبشش، غده هاضمه و پا در دوکفه ای آب شیرین Anodonta cygnea بود.مواد و روشها: 24 عدد دوکفه ای با دامنه طولی (7/12 تا 3/13سانتیمتر) از منطقه سمسکنده ساری برداشت گردید. در آزمایشگاه دوکفه ایها با غلظتµg l-1 125 برای مدت 18 روز در معرض فلز کروم قرار گرفتند. در روزهای 4، 9 و 18 از دوکفهایها جهت بهدست آوردن تودههای بافتی از اندامهای مورد مطالعه، نمونهبرداری شد. برشهای بافتی از نمونههای در معرض فلز و شاهد تهیه گردید و با روش هماتوکسیلین- ائوزین (H&E) رنگ آمیزی شدند.نتایج: وضعیت هیستولوژیک در هر سه اندام مورد مطالعه در مقایسه با نمونههای شاهد، تغییرات قابل توجهی را نشان داد. در آبشش هیپوپلازی، تغییرات شکلی و اندازهای تیغههای آبششی، گرانولوما، هیپرپلازی و آتروفی کانالهای همولنفی مشاهده گردید. در غده هاضمه آتروفی توبولهای گوارشی، ریزش سلولهای گوارشی و بازوفیل به درون توبولها و همچنین تجمع هموسیتها و گرانولوما در بافت پیوندی مشاهده گردید. در پا هیپوپلازی اپیتلیوم بیرونی، افزایش تعداد سلولهای موکوسی و تورم و گسستگی بافتی در ساختار دسته های میوسیت مشاهده گردید. اولین علائم تغییر در روز چهارم ثبت و با افزایش مدت زمان معرض، ظهور علائم جدیدتر و افزایش گستره تغییرات هیستوپاتولوژیک در هر سه اندام دیده شد.نتیجه‌گیری: تغییرات هیستوپاتولوژیکی در اندامهای دوکفهای A. cygnea به عنوان بیومارکرهای هیستوپاتولوژیکی بسیار مناسبی جهت پایش اثرات این فلز در محیط آبی پیشنهاد میشود و روند زمانی ظهور تغییرات، دقت این شاخصها را افزایش میدهد.
