امیر قادرمرزی؛ سید علی اکبر هدایتی؛ فاتح معزی؛ سید عباس حسینی؛ سید حامد موسوی ثابت
چکیده
هدف: در این مطالعه تغییرات هیستوپاتولوژیکی و فراساختاری اندامهای آبشش و مانتل گونه‌ای دوکفه‌ای آب شیرین با نام علمی Anodonta cygnea و متعلق به خانواده Unionidae در مواجهه با سطوح تحت‌کشنده نانو ذرات اکسید مس بهمدت 14 روز بررسی شد.مواد و روشها: تعداد 40 عدد دوکفه‌ای A. cygnea با دامنه طولی 9/0 ± 5/11 سانتیمتر و وزن 6 ± 5/84 گرم از مصب رودخانه ...
بیشتر
هدف: در این مطالعه تغییرات هیستوپاتولوژیکی و فراساختاری اندامهای آبشش و مانتل گونه‌ای دوکفه‌ای آب شیرین با نام علمی Anodonta cygnea و متعلق به خانواده Unionidae در مواجهه با سطوح تحت‌کشنده نانو ذرات اکسید مس بهمدت 14 روز بررسی شد.مواد و روشها: تعداد 40 عدد دوکفه‌ای A. cygnea با دامنه طولی 9/0 ± 5/11 سانتیمتر و وزن 6 ± 5/84 گرم از مصب رودخانه تجن واقع در شهرستان ساری در استان مازندران جمع‌آوری و پس از انتقال به آزمایشگاه به دو گروه شاهد و تیمار تقسیم شدند. گروه تیمار بهمدت 14 روز در مواجهه با غلظت ppm 25 از نانو ذرات اکسیدمس قرار گرفتند. در روزهای 4، 9 و 14 برش‌های بافتی آبشش و مانتل از نمونه‌های شاهد و تحت تیمار تهیه شده و جهت بررسی با میکروسکوپ نوری به روش هماتوکسیلین- ائوزین رنگ‌آمیزی شدند. پس از انجام مراحل تثبیت، خشک‌کردن و آماده‌سازی، نمونه‌ها با استفاده از میکروسکوپ الکترونی نگاره (SEM) مورد بررسی قرار گرفتند.نتایج: نتایج میکروسکوپی نوری نشان‌دهنده بروز عوارض هیستولوژیکی قابل توجه در کل اندامهای مورد مطالعه دو کفه ایهای تحت تیمار در مقایسه با نمونه‌های شاهد بود. تغییرات در آبشش‌ها شامل: هیپرپلازی، هیپوپلازی، تغییرات شکلی و اندازه‌ای تیغه‌های آبششی و تورم کانال‌های همولنفی بودند. همچنین در مانتل افزایش تعداد سلول‌های موکوزی و هیپرپلازی اپیتلیوم بیرونی مشاهده شد. تصاویر فراساختاری (میکروسکوپ الکترونی نگاره) تخریب گسترده در تیغه‌های آبششی و مسدودشدن مسیر کانال‌های آب در آبشش و نکروز و تورفتگی در مانتل را نشان داد.نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج بهدست آمده مواجهه با نانوذرات اکسیدمس در کوتاه مدت منجر به بروز تغییرات قابل توجه و مشهود هیستولوژیکی و فراساختاری در اندامهای داخلی دوکفه‌ای آب شیرین A. cygnea می‌شود.
چکیده
هدف: هدف از این مطالعه بررسی تغییرات هیستوپاتولوژیک و روند زمانی وقوع آنها در معرض با فلز سنگین کروم در اندامهای آبشش، غده هاضمه و پا در دوکفه ای آب شیرین Anodonta cygnea بود.مواد و روشها: 24 عدد دوکفه ای با دامنه طولی (7/12 تا 3/13سانتیمتر) از منطقه سمسکنده ساری برداشت گردید. در آزمایشگاه دوکفه ایها با غلظتµg l-1 125 برای مدت 18 روز در معرض ...
بیشتر
هدف: هدف از این مطالعه بررسی تغییرات هیستوپاتولوژیک و روند زمانی وقوع آنها در معرض با فلز سنگین کروم در اندامهای آبشش، غده هاضمه و پا در دوکفه ای آب شیرین Anodonta cygnea بود.مواد و روشها: 24 عدد دوکفه ای با دامنه طولی (7/12 تا 3/13سانتیمتر) از منطقه سمسکنده ساری برداشت گردید. در آزمایشگاه دوکفه ایها با غلظتµg l-1 125 برای مدت 18 روز در معرض فلز کروم قرار گرفتند. در روزهای 4، 9 و 18 از دوکفهایها جهت بهدست آوردن تودههای بافتی از اندامهای مورد مطالعه، نمونهبرداری شد. برش‌های بافتی از نمونه‌های در معرض فلز و شاهد تهیه گردید و با روش هماتوکسیلین- ائوزین (H&E) رنگ آمیزی شدند.نتایج: وضعیت هیستولوژیک در هر سه اندام مورد مطالعه در مقایسه با نمونه‌های شاهد، تغییرات قابل توجهی را نشان داد. در آبشش هیپوپلازی، تغییرات شکلی و اندازه‌ای تیغه‌های آبششی، گرانولوما، هیپرپلازی و آتروفی کانال‌های همولنفی مشاهده گردید. در غده هاضمه آتروفی توبولهای گوارشی، ریزش سلول‌های گوارشی و بازوفیل به درون توبولها و همچنین تجمع هموسیتها و گرانولوما در بافت پیوندی مشاهده گردید. در پا هیپوپلازی اپیتلیوم بیرونی، افزایش تعداد سلول‌های موکوسی و تورم و گسستگی بافتی در ساختار دسته های میوسیت مشاهده گردید. اولین علائم تغییر در روز چهارم ثبت و با افزایش مدت زمان معرض، ظهور علائم جدیدتر و افزایش گستره تغییرات هیستوپاتولوژیک در هر سه اندام دیده شد.نتیجه‌گیری: تغییرات هیستوپاتولوژیکی در اندامهای دوکفه‌ای A. cygnea به عنوان بیومارکرهای هیستوپاتولوژیکی بسیار مناسبی جهت پایش اثرات این فلز در محیط آبی پیشنهاد می‌شود و روند زمانی ظهور تغییرات، دقت این شاخصها را افزایش میدهد.
